جشنواره فیلم ونیز قدیمیترین جشنواره فیلم دنیاست که از امروز هفتاد و نهمین دوره آن آغاز بهکار میکند و بهمدت ۱۰روز پذیرای آثار کارگردانان برجسته خواهد بود.
پلان نیوز: سینمای ایران امسال حضور پررنگی در جشنوارهفیلم ونیز دارد؛ چه در بخش مسابقه اصلی و بخشهای جانبی آن و چه در هیأت داوری این جشنواره. البته پس از اینکه حضور فیلم «برادران لیلا» در جشنواره کن با حاشیه همراه شد، سازمان سینمایی اعلام کرد فیلمهای متقاضی شرکت در جشنوارههای خارجی باید پروانه نمایش داشته باشند.
باید دید این تدبیر میتواند جلوی حواشی ایجادشده پیرامون فیلمهای ایرانی حاضر در جشنوارههای خارجی را بگیرد یا بود و نبود مجوز، تأثیری در شکلگیری اتمسفری که حول و حوش فیلمها راه میافتد، ندارد.
شروع با «برفک»
در بخش مسابقه اصلی هفتاد و نهمین جشنواره فیلم ونیز آثاری از ۲۳ سینماگر ازجمله آلخاندرو گونزالز ایناریتو، دارن آرونوفسکی، تاد فیلد، لوکا گوادانینو، مارتین مک دونا، سانتیاگو میتر و کوجی فوکودا به نمایش درمیآید که برای کسب جایزه نخست جشنواره یعنی شیر طلایی بهترین فیلم، شیر نقرهای (جایزه بزرگ هیأت داوران)، شیر نقرهای (بهترین کارگردانی)، جام ولپی برای بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر مرد، جایزه هیأت داوران، جایزه بهترین فیلمنامه، جایزه «مارچلو ماسترویانی» برای بهترین بازیگر نوظهور جشنواره رقابت میکنند.
فیلم افتتاحیه جشنواره «برفک/ نویز سفید» ساخته نوآ بامباک است که در بخش مسابقه اصلی حضور دارد و بازیگرانی چون آدام درایور، گرتا گرویگ و دان چیدل در آن ایفای نقش میکنند. این دومین حضور نوآ بامباک در افتتاحیه ونیز است. پیش از این، او در سال ۲۰۱۹ با فیلم «داستان ازدواج» در جشنواره فیلم ونیز حاضر شده بود.
«برفک» فیلمی در مذمت مصرفگرایی است و خانوادهای را به تصویر میکشد که در دهه ۸۰میلادی در مواجهه با مصرفگرایی و تکنولوژی دچار پوچی و شک و تردیدهای بنیادی میشود. این فیلم که از رمان نوشته «دان دلیلو» اقتباس شده، اثر بدیع، جاهطلبانه و قانعکننده توصیف شده که شامل مولفههای متعدد دراماتیک، کنایهآمیز و طنز است.
«شب، داخلی، دیوار» در مسیر «برادران لیلا»؟
سینمای ایران نیز با فیلمهای «شب، داخلی، دیوار» ساخته وحید جلیلوند و «بدون خرس» از جعفر پناهی، در بخش مسابقه اصلی جشنواره امسال ونیز حضور دارد.
همچنین در بخش افقها نیز فیلم «جنگ جهانی سوم» به کارگردانی هومن سیدی حضور خواهد داشت و در بخش افقها اِکسترا نیز فیلم «بیرویا» از آرین وزیردفتری به نمایش درخواهد آمد. فیلم «تنها» به کارگردانی جعفر نجفی هم در بخش خارج از مسابقه نوزدهمین دوره بخش مستقل «روزهای ونیز» به نمایش گذاشته میشود.
در بخش بینال کالج سینما نیز فیلم «بانو» به کارگردانی «تهمینا رافائلا» محصول جمهوری آذربایجان و به تهیهکنندگی کتایون شهابی پذیرفته شده و داریوش خنجی بهعنوان مدیر فیلمبرداری در فیلم «باردو» ساخته «آلخاندرو گونزالز ایناریتو» همکاری کرده است.
چندی پیش، روحالله سهرابی، مدیرکل دفتر نظارت بر عرضه و نمایش فیلم درباره حضور فیلمهای ایرانی در جشنواره ونیز گفته بود: «در بین فیلمهای ایرانی حاضر در جشنواره ونیز ۲ فیلم «جنگ جهانی سوم» و «بیرویا» مشکلی برای حضور در جشنوارهها ندارند چرا که از چند ماه پیش درخواست خود را ثبت کرده و در تعامل با سازمان سینمایی و شورای پروانه نمایش پیش رفتهاند، اما فیلم «شب، داخلی، دیوار» جهت اخذ پروانه نمایش دیرتر اقدام کرده و طبق اعلام تهیهکننده با توجه به آماده نبودن فیلم، نسخه نهایی را ارائه نداده است.» البته سینمای ایران در هیأت داوران این جشنواره نیز نمایندهای دارد. لیلا حاتمی در کنار چهرههای سرشناس سینمای جهان به داوری فیلمها خواهد نشست.
امسال جولین مور، بازیگر آمریکایی، ریاست هیأت داوران بخش مسابقه بینالملل جشنواره فیلم ونیز را بر عهده دارد و در کنار لیلا حاتمی، کازوئو ایشیگورو نویسنده برنده نوبل ادبیات ژاپنی، ماریانو کان کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکننده آرژانتینی، لئوناردو دیکاستانزو کارگردان و فیلمنامهنویس ایتالیایی، آدری دیوان کارگردان فرانسوی و رودریگو سوروگوین کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکننده اسپانیایی سایر اعضای هیأت داوران را تشکیل میدهند.
مکث
تجلیل از کارگردان «عملیات مرداب»
جشنواره فیلم ونیز به روال معمول امسال هم برنامههای مختلفی را تدارک دیده است. از کاترین دِنو با اعطای جایزه شیر طلایی از یک عمر دستاورد سینمایی این بازیگر بزرگ فرانسوی قدردانی میشود. دنو در سال ۱۹۹۸برای بازی در فیلم «میدان واندوم» به کارگردانی «نیکول گارسیا» برنده جایزه بهترین بازیگر زن ونیز شد و در سال ۲۰۰۶ رئیس هیأت داوران این جشنواره سینمایی بود.
همچنین، از والتر هیل، کارگردان و تهیهکننده آمریکایی، با اعطای جایزه افتخار یک فیلمساز تجلیل خواهد شد. این جایزه هر ساله به شخصیتی تقدیم میشود که سهم ویژهای در صنعت سینمای معاصر داشته و امسال والتر هیل دریافتکننده این جایزه پیش از نمایش وسترن جدیدش «مرگ برای یک دلار» در بخش غیررقابتی خواهد بود. والتر هیل را در ایران برای فیلم «عملیات مرداب» میشناسند .
علاوه بر اینها، بخش کلاسیک این جشنواره با پخش نسخه ترمیم شده ۱۸ فیلم از آثار شاخص تاریخ سینما از فیلمسازانی همچون پیر پائولو پازولینی و ژان رنوآر تا ساتیاجیت رأی و یاسوجیرو اوزو ضیافتی را برای دوستداران سینمای کلاسیک فراهم کرده است.